`Vergi düşerse pazar 2,5 milyona ulaşabilir`

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bayraktar, otomotivde 2023 hedeflerine ulaşabilmek için sektörü vergi yükünden kurtarmak gerektiğini belirterek, "Düşük vergi olduğu takdirde iç pazarda 2-2,5 milyonluk bir araç talebi oluşabilir" dedi.

Bayraktar, Anadolu Ajansı`nın (AA) 100. Yıl Vizyonu çerçevesinde geliştirdiği AA Finans Haberleri Terminali`nden canlı olarak yayınlanan Finans Masası`nın konuğu oldu.

Türkiye ekonomisinde bu sene yüzde 3`lük bir büyüme beklediklerini belirten Bayraktar, arzu ettikleri büyümenin çok yakınında olmasa da yüzde 3`lük büyümenin kendileri için "ehven-i şer" olduğunu dile getirdi.

Otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarının 2015`in ilk iki ayında yakaladığı yüzde 33`lük büyüme gözönünde bulundurulduğunda geçen yıl yaşanan daralmanın telafi edilip edilmeyeceğine yönelik soruya Bayraktar, "İlk iki ayın bütün senenin resmi olması mümkün değil. 2014, 2013`e kıyasla yüzde 20`lik düşüşle başlamıştı. Çünkü 2014`ün başındaki vergi artışları ve kurdaki yükselmeler pazarı etkilemişti. Dolayısıyla 2013 yılından 2015`e bakmak daha doğru; aslında 2013`e göre yüzde 13`lük büyüme var. Otomobil ve hafif ticari araç pazarının bu seneyi yüzde 10 büyümeyle 850 bin civarında kapatacağını tahmin ediyoruz" yanıtını verdi.

Bayraktar, Haziran ayında gerçekleştirilecek genel seçimin ülke ekonomisi ve otomotiv pazarına etkisine ilişkin soru üzerine, "Biz seçimlere alıştık. Ekonomiyi çok eskilerde gördüğümüz gibi büyük ölçüde etkilemiyor. Geçtiğimiz 13-14 sene içinde bir sene hariç Türkiye hep büyüme gördü. Dolayısıyla seçim ortamı büyük bir belirsizlik ya da beklenti yaratmıyor. Cumhurbaşkanlığı seçimlerini ve yerel seçimleri gayet normal atlattık. Bu sene de öyle olacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

"Otomotiv piyasasındaki büyümeyi ekonomik büyüme etkiliyor"

Bayraktar, son günlerdeki faiz oranı ve kur tartışmalarının sektöre çok büyük bir etki yapmadığını belirterek, şunları kaydetti:

"25 puan aşağı, 50 puan yukarı; çok fazla etki yapmıyor. Biz biraz daha toplam kredi miktarının ne kadar büyüdüğüne bakıyoruz. Peşinat konusunda bazı tedbirler getirilmişti. 2012`den 2013`e geçerken toplam kredi stoğunda yüzde 30`un üzerinde büyüme vardı, 2014 senesinde büyüme yüzde 17`lere kadar geriledi. Bundan sonra da tahmin zor ama piyasanın artışı seviyesinde yine bir artış olur diye bekliyoruz. Araç piyasasının içerisinde operasyonel kiralamanın payı çok büyüyor. Bir kısmı da o yöne kayıyor. İkisine birlikte bakmak lazım."

Mustafa Bayraktar, Türkiye`nin enerji ithal eden ülke konumunda olduğunu anımsatarak, "Enerji problemimiz olduğu sürece cari açık problemimiz devam edecek. Bazen haber sitelerinde görüyorum, cari açık rakamları gösterildiğinde otomobil görselleri gösteriliyor. Bu büyük bir haksızlık. Çünkü otomotiv sektörü cari fazla veriyor. Cari açığımızın yavaşlıyor olması, ekonominin büyümesinin finansmanını kolaylaştırdı" diye konuştu.

Otomotiv piyasasındaki büyümede en büyük etkenin faiz oranları ya da döviz kurunun değil, ekonomik büyüme olduğuna dikkati çeken Bayraktar, yüzde 3`lük bir ekonomik büyümenin otomotiv piyasasında bunun 1,5-2 katı kadar büyümeye yol açtığını kaydetti.

Bayraktar, faiz oranları ve döviz kurundaki değişikliğin piyasayı etkilemede ya da talebi canlandırmada öneminin düşük olduğunu vurgulayarak, talebin genellikle ekonomik büyüme ve hane halkının zenginleşmesiyle arttığını söyledi.

"100 liranın 41 lirası vergiye gidiyor"

Mustafa Bayraktar, döviz kurundaki yükselişin otomobil fiyatlarına yansımasının kısa sürede olmadığını ve belirli bir zaman aldığını belirterek, "Çünkü önümüzde bu sektörün yönettiği bir öngörü zamanı var. Talep azaldığı zaman bir anda frene basıp arkadan gelen arzı durduramıyorsunuz. Tüketici karar verip bir anda talep etmeyebiliyor ama üretim merkezi Türkiye`de bile olsa fabrikaların bir takım üretim planları var; bunun yan sanayisi var. Öyle bir günde durmuyor. Dolayısıyla bu stokların yönetilebilmesi için bu fiyatların ayarlanması belli bir zaman alıyor" diye konuştu.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranlarının pazara etkisine ilişkin değerlendirmede bulunan Bayraktar, otomotivde 2023 hedeflerine ulaşabilmek için sektörü vergi yükünden kurtarmak gerektiğini söyledi.

ODD Başkanı Bayraktar, şunları kaydetti:

"Türkiye`de ekonominin en büyük dertlerinden biri dolaylı vergilere olan bağımlılık. Onlardan bir tanesinin kaynağı da otomobil. Sadece sektörün derdi değil bu. Aslında tüketicinin de derdi. Bugün 1600 cc`nin altındaki araca verilen 100 liranın 41 lirası vergiye gidiyor. 1600-2000 cc arasındaki bir araç alındığında 100 liranın 55 lirası vergiye gidiyor. 2000 cc`nin üzerindeki araçlarda 100 liranın 65 lirası araca değil vergiye gidiyor. Dolayısıyla vergi, sahipliği etkileyen bir bedel. Türkiye`nin dolaylı vergilere bağımlılığı ne kadar azalırsa ÖTV de o kadar aşağı gelir."

Bayraktar, Türkiye`de 1.000 kişiye düşen araç sayısını 173 civarında bulunduğuna dikkati çekerek, bu rakamın Batı Avrupa`da 650, Doğu Avrupa`da 350, Kore`de bu 400, Japonya`da 800, ABD`de ise 1.000`in üzerinde olduğu bilgisini verdi.

En büyük 17. ekonomi olan Türkiye`nin 1.000 kişiye düşen araç sahipliğinde potansiyelinin 600 civarında olduğunu vurgulayan Bayraktar, düşük vergi olduğu takdirde iç pazarda 2-2,5 milyonluk bir araç talebinin oluşabileceğini söyledi.